Wrth asesu’r angen am rwymedigaeth cynllunio, mae angen rheoli graddfa a chwmpas unrhyw gyfraniad i wneud yn siŵr nad yw’n atal datblygiad priodol.

Bydd trothwyon yn cael eu defnyddio yn aml ac yn effeithiol fel sbardun i drafod rhwymedigaethau cynllunio.  Er enghraifft, gall gynigion sy’n fwy na maint penodol (nifer o anheddau neu arwynebedd) gynhyrchu’r angen am rwymedigaeth cynllunio a byddai’r Cyngor yn ceisio trafod cyfraniadau angenrheidiol gyda’r ymgeiswyr.  Dylai trothwyon o’r fath adlewyrchu amgylchiadau lleol a dylid eu defnyddio i reoli blaenoriaethau’r Cyngor mewn perthynas â’r ystod materion rhwymedigaethau cynllunio posibl.

Mae defnyddio trothwyon ffurfiol i sbarduno rhwymedigaethau cynllunio yn sicrhau gwell eglurder ac yn caniatáu asesu cyfraniadau posibl ymlaen llaw, a rhoi gwell sicrwydd i ddatblygwyr.

Y swyddog achos Awdurdod Cynllunio Lleol fydd y prif gyswllt ar gyfer trafodaethau ac fel arfer byddant yn cynnal pob trafodaeth os na fydd angen cyfraniad gan arbenigwyr (e.e. cynrychiolwyr cyfreithiol).  Bydd y Cyngor yn rhoi gwybod i ymgeiswyr sut y bydd yn cael yr isadeiledd angenrheidiol (trwy Ymrwymiad Unochrog neu gytundeb Adran 106) a phwy fydd yn rhan o hyn.  Argymhellir y dylid cael cyngor cyfreithiol cyn ymrwymo i rwymedigaeth cynllunio.

Mae’n rhaid darparu tystiolaeth o’r teitl a manylion cyfreithiwr yr ymgeisydd mewn perthynas â’r cytundeb i’r Cyngor cyn gynted â phosibl yn y broses.  Bydd angen i bob unigolyn sydd â chysylltiad yn y tir fod yn rhan o unrhyw gytundeb Adran 106 perthnasol, ac mae’n rhaid i’r ymgeisydd hefyd roi gwybod a chynnwys landlordiaid ac unrhyw un â chysylltiad yn y tir, fel banc sy’n gyfrifol am forgais, yn fuan yn y broses. Bydd rhaid i’r Cyngor gael manylion llawn bob parti sydd yn rhan o’r cytundeb.

Bydd y swyddog achos yn gyfrifol am gydlynu trafodaethau gyda phartïon â chysylltiad fel tai, priffyrdd, addysg ayb i osgoi sefyllfa lle bydd un adran yn ymuno â’r trafodaethau yn ddiweddarach.  Bydd agwedd partneriaeth at gyfraniadau yn cael ei geisio o’r broses drafod.

Dan amgylchiadau arferol, dylid cael dealltwriaeth mewn egwyddor am y cyfraniad ariannol a’r Telerau cyn cyflwyno’r cais cynllunio i’r Pwyllgor.  Bydd Gwasanaeth Cyfreithiol Cyngor Conwy fel arfer yn cael cyfarwyddyd i lunio rhwymedigaeth cynllunio dim ond pan fydd penderfyniad i roi caniatâd cynllunio wedi ei wneud gan Bwyllgor Cynllunio’r Cyngor.  Ond, bydd rhai penderfyniadau wedi eu dirprwyo hefyd yn amodol ar y gofynion hyn.

1. Gwaith sydd ei angen i sicrhau amgylchedd diogel ar gyfer y gymuned a phreswylwyr y datblygiad bwriedig yn y dyfodol (e.e. trefniadau mynediad boddhaol, gwelliannau priffordd oddi ar y safle, atal risg llifogydd).
2. Yn achos datblygiadau preswyl, darparu tai fforddiadwy i ddiwallu anghenion y gymuned leol.
3. Mesurau sydd eu hangen i ddiwallu anghenion preswylwyr y datblygiad bwriedig yn y dyfodol lle bydd methiant i ddarparu’r mesur yn arwain at effeithiau annerbyniol ar y gymuned leol (e.e. darpariaeth mannau agored cyhoeddus, addysg, darpariaeth gofal iechyd). 
4. Mesurau sydd eu hangen i liniaru effaith y datblygiad bwriedig ar y gymuned leol neu faterion sydd o bwysigrwydd cydnabyddedig (e.e. yr amgylchedd naturiol neu adeiledig).

Bydd y dewisiadau yn adlewyrchu amgylchiadau’r safle, y defnydd tir bwriedig, graddfa’r datblygiad bwriedig a materion sy’n wynebu’r gymuned leol. 

Os oes angen, bydd y Cyngor yn gwneud penderfyniad i roi caniatâd cynllunio yn amodol ar gwblhau rhwymedigaeth cynllunio.  Mewn amgylchiadau o’r fath, ni fydd caniatâd cynllunio yn cael ei roi yn ffurfiol (ac ni all datblygiad ddechrau yn gyfreithiol) nes y bydd y rhwymedigaeth gynllunio wedi ei chwblhau.

Bydd cyfraniadau yn cael eu talu yn gyffredinol ar ddechrau’r datblygiad os na chytunwyd fod cam datblygu arall yn briodol ac yn dderbyniol.  Ar gyfer cynigion graddfa fwy, bydd y Cyngor (lle bo’n briodol) yn ystyried taliadau fesul cam.  Mewn achosion o’r fath, mae’n rhaid i rwymedigaeth cynllunio nodi camau ac amseru'r taliadau.

Bydd taliadau (lle bo’n briodol) yn gysylltiedig â’r ‘All in Tender Price Index’ a gyhoeddwyd gan BCIS, neu’r Indecs Pris Adwerthu os nad yw hwn ar gael, o’r dyddiad cytundeb.  Bydd pob cyfraniad yn cael ei gadw gan y Cyngor mewn cyfrif llog a gellir ei weld yn unigol bob amser.  Bydd unrhyw gyfraniadau sydd heb eu gwario ar ddiwedd y cyfnod a nodwyd yn y rhwymedigaeth cynllunio yn cael eu dychwelyd i’r unigolyn gydag unrhyw log, ar gais yr unigolyn, os na nodwyd fel arall yn ysgrifenedig.